Duygular, içinde bulunduğumuz durumun bizim için doğru olup olmadığını bize bildirmek için beyin tarafından gönderilen mesajlardır. Yani durum bizi rahatsız ediyorsa, durumu değiştirmek için yeni bir davranış sergileyeceğiz. Bu nedenle, bir çocuğun duyguları deneyimlemesini engellememeniz gerektiğini, bunun yerine ona duygularını ifade etmesi için doğru araçlar sunmanız gerektiğini hatırlamak önemlidir.
Bir çocuk duygu kontrolünü sağladığında ve duygularının yoğunluğu ile baş etmeyi başardığında, rutin hayatta farklı durumlara daha uygun tepki verebilir. Duygularla uygun şekilde baş etmek, başkalarıyla iyi ilişkiler sürdürmek, karşılaşabileceği çatışmalarda uygun yönetim ve akademik başarı ile ilişkilidir.
Duyguları Tanımak
Çocuğunuza neşe, üzüntü, öfke ve korku gibi temle duyguları öğretin. Hayal kırıklığı, suçluluk veya melankoli gibi daha karmaşık duyguları deneyimledikçe daha sonra öğrenecektir.
Çocuğunuzun temel duyguları tanımasına yardımcı olun. Her duyguya ilişkin beden dilini belirtin: Kızgın olduğunuzda kaşlarınızı çatın, mutlu olduğunuzda gülümseyin, üzgün taklidi yapın, korktuğunuzda gözlerinizi kocaman açın, vb. Başkalarının duygularını yüzlerinden nasıl okuyacağını bilmesi, davranışlarını duruma uyarlamasına izin verir ve sosyal ilişkilerini kolaylaştırır.
Çocuğunuzla eğlenerek, farklı duyguları ayna karşısında eğlenin taklit edin. Bu, duygularını ifade etmede kendisini daha iyi tanımasına yardımcı olacaktır. Ayrıca dergilerden çeşitli yüzleri ifadelerini keserek çocuğunuzla bir duygu albümü oluşturabilirsiniz.
Çocuğunuza bir duyguyu deneyimlediğinde, neler olup bittiğini anlamasını ona özetleyin. Ancak, vücut farkındalığı az olan küçük bir çocuk için bu zor olabilir. Ona yardımcı olabilmek için, gerçekleştirdiği fiziksel işaretleri adlandırın. Örneğin: “Kardeşin kuleni yıktığını gördüğünde çığlık attın ve yumruklarını sıktın.” veya “Sana doğru koşan köpeği görünce sanırım biraz ürktün, bunu titremenden anladım ve bana sarıldın.”
Çocuğunuza yoğun duygulara neden olan bir olaydan sonra nasıl hissettiğini sorun. Cevabı muhtemelen çok açıklayıcı olmayacaktır, ancak ona kalbinin veya karnının nasıl hissettiğini sorabilirsiniz. Size kalbinin ağrıdığını veya midesinin gergin olduğunu söyleyebilir, bu da duygu ifadesinde büyük bir başlangıçtır. Ne hissettiğinin farkına varması, sağlıklı bir duygusal baş etme için ilk adımıdır.
Çocuğunuzun nasıl hissettiğiyle ilişkili duyguyu tanımasına yardımcı olun. Gözlemlediğiniz duyguyu adlandırın, örneğin, “Anneannen ile parka gittiğinde çok mutluydun.” Veya “Kardeşinin oyununu bozmasına üzüldün.” Ardından, duygularını ifade etmesi için, “Ben” dilini kullanmasına teşvik edin, örneğin, “Parka gidemediğim için üzgünüm.” veya “Yatağımın altındaki canavardan korkuyorum.” “Ben” dilini kullanabilmesi, çocuğunuzun duygularını benimsemesine ve kabul etmesine yardımcı olacaktır.
Çocuğunuzu duygularına yönelik etiketlemeyi bırakın. Örneğin, “her zaman asabi veya hırçın bir çocuktu” veya “Utangaç olduğu için böyle davranıyor. Bir çocuk hakkında söylenilenlere çok hızlı güvenir ve bu etikete yönelik davranışlarını uyarlar.
Duygularını Kontrol Et
Duygunuzu ifade etmek ile bir duygu üzerine hareket etmek arasında fark vardır. Örneğin, çocuğunuz ona yeni bir oyuncak almadığınız için üzgün olduğunu söylerse duygularını ifade etmiş olur. Ancak, çocuğunuz bir nesneyi kırarsa, başka bir çocuğu incitirse veya kızgın olduğu için ne yaptığına bakmadan zıplarsa duyguları ile hareket etmiş olur. Dürtüselliğinden kaynakı ve nasıl baş edeceğini bilmediği için bu davranışları sergiliyor olabilir. Bu nedenle, çocuğunuzun duygularını sağlıklı bir şekilde ifade edebilmesi için desteğinize ihtiyacı vardır.
Bir duyguyu ifade etmek için birkaç yöntem vardır ve aynı yöntem birkaç duyguya uygulanabilir. Çocuğunuza en faydalı olanı bulmadan önce birkaç kez fraklı yöntemler denemesi gerekecektir. Çocuğunuza sunabileceğiniz baş etme yöntemleri:
Duygularını iyi ifade edebilen bir çocuk, kendisi üzerinde iyi bir kontrole sahip olduğu anlamına gelir.
Çocuğunuz duyguları ile baş etmeyi öğrenmiyor gibi görünüyorsa, bir aile danışmanı veya bir psikolog ile görüşmenizde fayda vardır.
Kaynaklar:
https://hellocare.com/blog/gestion-des-emotions-de-l-enfant/